Prawa człowieka i podstawowe wolności w ZK w Opolu Lubelskimi

W dniu 7 grudnia 2018 r. w ramach wspólnego projektu Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej IPSiR Uniwersytetu Warszawskiego, Naukowego Koła Kryminologicznego oraz Zakładu Karnego w Opolu Lubelskim studenci przeprowadzili warsztaty na temat demokracji oraz praw i podstawowych wolności człowieka. Warsztaty były zadedykowane więźniom skrajnie długoterminowym, to jest skazanym na 25 lat albo dożywocie. Dlaczego? Są oni szczególną kategorią z uwagi na czas, który spędzą w izolacji, a w konsekwencji w warunkach ograniczenia ich ludzkich potrzeb i czas ważenia interesów indywidualnych oraz społecznych.

Dlatego, mimo edukacyjnej roli warsztatów i neutralnego tematu, wspólnie generowana wiedza stawiała uczestnikom trudne pytania o realność praw i wolności skazanego, akceptację ich ograniczeń, zrozumienie dwóch rodzajów godności, jak również o to, ile procent demokracji jest w więzieniu.

W trakcie dyskusji i ćwiczeń okazało się, że także w więzieniu zastosowanie mają demokratyczne procedury oraz rozwiązania. Jednym z nich są właśnie prawa człowieka wyrażające się w ciepłym posiłku każdego dnia, widzeniach z rodziną, a także w środkach ochrony, np. prawie do skargi, do których skazani mają równy dostęp, taki sam jak „wolni” obywatele. Tymczasem ograniczenia leżą w naturze nie tyle samego prawa, co naturze człowieka i są uzasadnione dobrem wspólnym. Żaden człowiek nie może mieć władzy absolutnej, władzy dyktowania warunków życia innym ludziom.

Wszystkim uczestnikom – także studentom – trudno było zrozumieć, że czyn nieludzki lub hańbiący nie pozbawia nas godności osobowej. Inaczej mówiąc, że człowiek, który w oczach własnych lub otaczających go ludzi stracił godność, pozostaje z potencjałem szansy, człowieczeństwa i nieodłącznej od niego godności osobowej. Utrata honoru lub szacunku nie oznacza bowiem utraty człowieczeństwa.

Oprac. dr Maria Niełaczna

Udostępnij w mediach społecznościowych